HAT SANATI ve KONYA


Hat; çizgi, satır, padişah yazısı anlamına gelir. Arap harflerinden doğarak İslam medeniyetinde müstakil ve olağanüstü bir mevki kazanan güzel yazı sanatıdır.
Batıda hüsn-i hat karşılığında ; calligrafi tabiri kullanılmaktadır.
Hattat; el yazısı çok güzel,olan sanatkar, iyi yazı yazan, , yazı yazmakta usta ve becerikli kimseye denir.
Hat sanatı; kamış kalem, is mürekkebinin işbirliği ile insan elinin vücuda getirdiği bir çizgi sanatıdır.
Hat sanatı; yazı temeli üzerine kurulmuş bir resim sanatıdır diyebiliriz.
Bu sanatın sanatçısına hicri ilk asırlarda, katip, küttap, verrak, daha sonrada hattat denilmiştir.
Hat, mimarlık, tezyinat, resim gibi, müstakil, görende hayranlık uyandıran bir sanattır. Tenasüp, ihtişam, ulvilik gibi sanat unsurlarıyla güzel sanatlar arasında önemli yerini almıştır.
Avrupa'nın bu günkü resim anlayışında varmak istediği seviyeye İslam alemi hat sanatıyla asırlar önce ulaşmıştır. Modern resmin öncülerinden Picasso’ya “Benim resimde varmak istediğim son noktayı İslam yazısı çoktan bulmuş” dedirten bu anlayış olmuştur.
Bu yazıların olgunlaşmasında, güzelleşmesinde Türklerin büyük katkısı olmuştur. Bu gerçek şu sözlerde ifadesini bulmaktadır: “Kur’an-ı Kerim Hicazda nazil oldu, Mısır’da okundu, İstanbul’da yazıldı.”
Anadolu Selçuklu Devleti’ne başkentlik eden Konya da bir kültür ve medeniyet merkezi olarak 13. Y.Yıldan başlayarak günümüze kadar her alanda olduğu gibi hat alanında da önemli sanatçılar yetiştirmiştir.
Cumhuriyet öncesi her türden okulda hüsn-i hat dersleri okutulmuştur.
Konya’da da hemen hemen tüm medreselerde hattat yetiştirilmiştir. Ancak bu konuda en çok adını duyuran medrese; Özdemirli Medresesi olmuştur.Bu medrese normal eğitiminin yanında adeta güzel yazı okulu gibi çalışmıştır. Elbette bu özelliğin kazanılmasında hat sanatında ülke çapında şöhret sahibi müderrislerin görev yapmasının payı büyüktür.
Bu medresenin müderrisi; ünlü hattat Başaralızade İbrahim Hakkı Efendidir. Sille’nin Başarakavak köyünde 1828’de doğan hattatımız 63 tane Kur’an-ı Kerim yazmış, zamanın padişahı II.Abdülhamit,tarafından ödüllendirilerek maaşa bağlanmıştır.
Konya yüzlerce hattat yetiştiren Başaralızade İbrahim Hakkı Efendi 1894'de vefat etmiş mezarı Mevlana türbesi hazinesindedir.
Cumhuriyet döneminde; İmam-Hatip Liselerinde, Yüksek İslam Enstitülerinde ve İlahiyat Fakültelerinde Hüsn-ü hat dersleri okutulmuş ve hat sanatının gelişmesine katkıda bulunulmuştur.
Bu gün Konya’ da Selçuk Üniversitesi Güzel sanatlar Fakültesi’nde Hüsn-i hat Bölümü açılmış olup güzel yazı eğitimi vermektedir. Hem de ünü ülkemiz sınırlarını aşan iki Konyalı hattatımız, Doç.Dr.Fevzi GÜNÜÇ Yrd.Doç. Hüseyin ÖKSÜZ tarafından.
Ayrıca belediyelerimiz, Kültür ve Turizm Müdürlüğümüz diğer sanatlara olduğu gibi hat sanatına da destek vermekte, kurslar açmaktadır. Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi’nde Hattat Hüseyin ÖKSÜZ ile başlatılan hat kursu Tahir GÜÇLÜ tarafından sürdürülmektedir. Yaklaşık on yıldır devam eden hüsn-i hat kursları bu sanatın yaşayıp yaygınlaşmasında önemli katkılar sağlamaktadır. Bu kurslara her kesimden büyük talep vardır.
Konya güzel sanatların bir çok dalında söz sahibi olduğu gibi hüsn-i hat konusunda da iddialıdır.
<! -- taban sonu -->

Yorumlar

Popüler Yayınlar