KONYA’NIN FİKİR, SANAT, TARİH, KÜLTÜR HAZİNELERİNDEN BİRİ: KONYA HALKEVİ YAYIN ORGANI “KONYA DERGİSİ” FOLKLOR BİBLİYOGRAFYASI

KONYA’NIN FİKİR, SANAT, TARİH, KÜLTÜR HAZİNELERİNDEN BİRİ:

KONYA HALKEVİ YAYIN ORGANI “KONYA DERGİSİ” FOLKLOR BİBLİYOGRAFYASI

                                                                                                                                      SEYİT KÜÇÜKBEZİRCİ         

 “Türk Ulusu”nun kültür zenginliklerini; folklorunu, müziğini, sosyolojisini bütün boyutları ile ortaya çıkarmak; yaygınlaştırmak zenginleştirmek, kültür ve sanat yaşamını sürdürmek amacı ile kurulan “HALKEVLERİ”nin bütün yurtta peş peşe kurulduğu dönemde “KONYA HALKEVİ”de (1933) kurulmuştur. “Konya Halkevi”nin misyonu ve işlevleri, “Konya Fikir ve Kültür Hareketlerinde Dernekler” bölümünde işlenecektir. Burada 1930’lu, 40’lı yıllarda, Konya’nın kültür ve sanat yaşamında unutulmaz izler, zengin birikimler bırakan Halkevinin yayın organı “Konya Dergisi” ne satır başları ile bakacağız.

 Konya Halkevinin yayın organı “Konya Dergisi”, 3 Eylül 1936’da yayına başlar. Derginin sahipliğini, çeşitli yayın dönemlerinde, Konya Halkevi adına M. Mes’ut Koman, Faik Soyman, M. Muhlis Koner, M. Şakir Altan, Suad  Yeşilyurt (Abanazır), Vehbi Bilgin yaparlar. Derginin “Mes’ul” Müdürlüklerinde M. Ferit Uğur, Tahir Mıhçı, Hulki Karagülle, M. Şakir Altan, Şahabettin Uzluk, Vehbi Bilgin bulunurlar.

Konya Dergisi’nin yayın politikası, yayın ideali, ilkeleri, derginin Eylül 1936’da yayınlanan I. Sayısının ilk sayfasında “Konya Niçin Çıkıyor” başlıklı yazıda duyurulur. Yazı şöyle:

“KONYA NİÇİN ÇIKIYOR?”

“Neşir sahasına yeni atılan her gazete, her mecmua, gayesini, tutacağı yolu, yürüyeceği izleri belirtir.

“Konya” adlı bu revüyü hazırlayıp neşir sahasına koyarken, bizde, Klâsik başlangıca uyup “Konya niçin çıkıyor?” sualinin karşılığını vermeyi lüzumlu bulduk.

Konya gibi mazisi pek eski devirlere kadar çıkan, bugünkü Türkiye’nin Tarih bakımından nüvesini, özünün teşkil eden bir şehirde, muhitin karakteristik vasıflarını inceleyecek, tespit edecek ve yayacak ilmi bir mecmuanın bulunmaması büyük bir eksiklik idi. Bu eksikliğin giderilmesi lüzumu vakit vakit düşünülmüş ve konuşulmuş ise de bir türlü iş sahasına çıkarılamamıştı.

Bugün Halkevimiz bu ülküsünü tahakkuk ettirmiş bulunuyor.

Her ay çıkacak olan bu Revü, imkan dahilinde, hep Konya’yı ilgilendiren eski medeniyetlerden bahsedecek Tarih, Folklor, Dil, Edebiyat, Etnografya, Coğrafya, Arkeoloji, Jeoloji yönlerinden Konya’yı belirtecektir.

Yurdumuzu, ulusumuzu bize tanıtıp sevdirmeye hizmet edecek olan bu derginin gün geçtikçe güzelleşeceğine, değerlerinin artacağına ve bütün bilgi acununu ilgilendireceğini sanıyoruz.

Bu vesile ile, Revüye değerli yardımlarda bulunmalı sayın bilginlerimize ve bu önemli işin başarılmasına yardımcı olmak İlbayımıza teşekkür ederiz.”

KONYA DERGİSİ’nin kadrosu; ”Cumhuriyet Dönemi Konya Aydınlarının,” Cumhuriyet Dönemi Konya İdalistlerden büyük bir bölümünü kapsar. Konya tarihi, folkloru, kültürü, güzel sanatları, sosyolojisi, felsefesi açısından Konya Dergisi’nin koleksiyonu tam bir “Kültür ve Sanat Hazinesidir, “ Külliyat’tır. “Cumhuriyet’in Kuruluş Mücadelesi’ne “bizzat” katılan aydınlar araştırmaları, fikirleri, bilimsel yazıları ile1933’den 1950’ye  kadar Konya halkını ve gençliğini etkiledikleri gibi, 1950’den sonra Konya’nın fikir, sanat, kültür kadrolarını oluşturan kuşakları da etkiler, aydınlatır, paha biçilmez dökümanlar bırakır.

Dergi Eylül 1936’dan 1950 yılına kadar yayınlanan 140 sayısı ile tam bir kültür kaynağıdır, eskimeyen bir birikimdir. Konya Dergisi’nin ve Konya Halkevi’nin kitap dizisi de, bugün, halk edebiyatı, folklor, tarih bilimleri açısından önemli başvuru kaynaklarıdır.

*Sayı: I/ Eylül 1936

-Folklor: Konya Şehrine Mahsus Eski Âdetlerden Namaz ve Şivlilik/ Naci Fikret

*Sayı: 2/ İlk Teşrin 1936-(Ekim 1936)

-Konya Çevresindeki Oğuzlara Dair Adlar/Mes’ut Koman/ Sayfa:121

-Coğrafi ve İçtimai Tetkikler: Karaman/ Dr.AZMİ/ Sayfa:124

*Sayı: 3/ İkinci Teşrin/1396-(Kasım 1936)

-On Yedinci Asırda Konya/ M. Turhan Tan/ Sayfa:174

*Sayı: 7/ Mart 1937

-Meram Bağları/ Abdülkadir Erdoğan/ Sayfa:424

Sayfa: 9/Mayıs 1937

-Konya Çevresindeki Oğuzlara Dair Adlar İsimli Yazımıza ek/ M. Mes’ud Koman/ Sayfa:559

*Sayı: 10/ Haziran 1937

-Konya’da Düğünler/ Abdülkadir Erdoğan/ Sayfa:617

*Sayı: 13/ Eylül 1937

-Konya’da Eski Tekyeler/ Abdülkadir Erdoğan/ Sayfa:814

*Sayı: 16-17/ Birinci-İkinci KâNUN 1938-(Aralık-Ocak 1938)

-Konya’da eski Tekyeler/ Abdülkadir Erdoğan/ Sayfa: 971

*Sayı: 32/ Mayıs 1940

-Folklor ve Çocuk Edebiyatı/ (Konya çocuk oyunları ve tekerlemeleri ile ilgili) Memduh Yavuz Süslü/Sayfa:1802

*Sayı:33/ Eylül 1940

-Konya’nın Halk Musikisi/ Mahmut Ragıp Kösemihal/ Sayfa:1861

*Sayı: 37/I. İlk Teşrin 1941-(Ekim 1941)

-Tavus Baba/ M. Ferit Uğur/ Sayfa: 15

* Sayı: 38/I.Kanun 1941-(Aralık 1941)

-Selçuk Devrine Ait ve Şimdi Yaşayan Bir Halk Hikâyesi / Hulki Karagülle/ Sayfa: 49

*Sayı: 41/Mart 1942

-Kaybettiğimiz Değerli Bir bilgin: Muallim Mehmet Ferit Uğur/ F. Nafiz Uzluk/ Sayfa: 19

 -Üstat Bay Ferit Uğur İçin/ M. Muhlis Koner/ Sayfa: 22

-Muallim Mehmet Arif ve Muallim Mehmet Ferit’e Dair Birkaç Hatıra/ Muvaffak S.Onat/ Sayfa: 23

-Merhum Üstat Bay Ferit Uğur Hakkında/ Naci Fikret Baştak/ Sayfa: 26

-Aziz Bir Hatıra/ (M. Ferit Uğur hk.)/ Gökkaya/ Sayfa: 35

-Üstat Ferit Uğur’u da kaybettik/ C. Ali İmer/ Sayfa: 37

-Eski Konya Maarif Müdürü Üstat Bay Ferit Uğur’u da kaybettik/ M. Yavuz Süslü/ Sayfa:39

-Bir Baba Daha kaybettik (M. Ferit Uğur hk.)/ Sıraç Aydın Taşbaş/ Sayfa: 41

-Ferit Beyi Nasıl tanıdım/ Altan/ Sayfa: 42

-Merhum Mehmet Ferit Bey Üstadımız/ M. Mes’ut Koman/ Sayfa: 54

-Radyoda San’at ve Folklor Gecemiz/ Ankara radyosunda düzenlenen “Konya Gecesi” ile ilgili bilgiler verilmekte)/ Sayfa: 60

-Ankara’daki Konya Gecesi Münasebetiyle/ M. Mes’ud Koman/ Sayfa: 67

*Sayı: 42/ Nisan 1942

-Mahalli İncelemeler, Folklor: Anadolu Aşiretlerinin Hayat, Adet ve Ananeleri: Konya Vilâyetinde Türkmenler: 1/ Memduh Yavuz Süslü/ Sayfa: 33

-Deve Oyunu/ M. Mes’ud Koman/Sayfa:45

*Sayı:44/Haziran 1942

-Konya Vilâyetinde Türkmenler: 2/ Memduh Yavuz Süslü/ Sayfa: 37

*Sayı:45/ Temmuz 1942

-Kayıplarımız: Ferit uğur/ Sayfa: 18

- Konya Vilâyetinde Türkmenler: 3/ Memduh Yavuz Süslü/ Sayfa:22

-Dördüncü Dil Kurultayı’na Girerken/ 8Konya Kelimeleri, Konya Halk Ağzı İle İlgili) M. Mes’ud Koman/ Sayfa: 42

-Köy Tetkiki: Zıvarık Köyü/ Namık Ayas/ Sayfa: 59

*Sayı:46/ Ağustos 1942

- Konya Vilâyetinde Türkmenler: 4/ Memduh Yavuz Süslü/ Sayfa: 33

*Sayı:47/ Eylül 1947

- Konya Vilâyetinde Türkmenler: 5/ Memduh Yavuz Süslü/ Sayfa: 50

*Sayı: 49/2. Teşrin 1942-(Kasım 1942)

-Ermenek Beşik Ninnileri/ Sayı:49/ Sayfa: 62

*Sayı: 50/I.Kanun 1942-(Aralık 1942)

-Karaman Muhittin’in Hayvanlara Ait Atasözleri/ Derleyen: Karaman Halkevi Reisi Öğretmen A. Şükrü Çiloğlu/ Sayı: 50/Sayfa:51

*Sayı:51/2 Kanun 1943-(Ocak 1942)

-Konya Vilâyetinde Türkmenler: 6/ Memduh Yavuz Süslü/Sayı: 51/Sayfa: 27

-Karaman Muhittin’in Hayvanlara Ait Atasözleri/ Derleyen: Karaman Halkevi Reisi Öğretmen A. Şükrü Çiloğlu/ Sayı: 51/Sayfa:62

*Sayı:52/ Şubat 1943

-Bozkır Havalisi Gezintilerinden: Arvana Köyü-Gölü-Abla Hanı-And Efsanesi/ Gaffar Togay Salgır: Emekli Öğretmen-Ayrancı/ Sayı:52/Sayfa: 30

*Sayı: 58-59/ Ağustos-Eylül 1943

-Konya Vilâyetinde Türkmenler: / Memduh Yavuz Süslü/Sayı:58-59/Sayfa: 49

*Sayı:64-65/Şubat – Mart 1944

-Söz Derleme Dergisi ve Konya/ Kazım Dilcimen/Sayı: 65/Sayfa:19

-Konya Vilâyetinde Türkmenler: / Memduh Yavuz Süslü/Sayı: 64-65Sayfa: 43

*Sayı: 67-68/ Mayıs-Haziran 1944

-Konya’da Küçük San’atlar:1/M.Ş. Altan/Sayı: 67-68/Sayfa: 26

*Sayı: 70/ Ağustos 1944

-Konya’da Küçük San’atlar:3/M.Ş. Altan/Sayı: 70/Sayfa: 31

*Sayı: 71-72/Eylül-I. Teşrin 1944-(Ekim 1944)- Folklor: Akşehir Düğün Geleneği/Yazan: Muammer Karabağlı/Sayı: 71-72/Sayfa: 40

-Konya’da Küçük Sanatlar: 4/M. Şakir Altan/Sayı: 71-72/Sayfa:45

*Sayı: 73/2. Teşrin 1944- (Kasım-1944)

-Konya’da Musiki/ Mahmut R. Gazimihal/ Sayı: 73/ Sayfa: 6

*Sayı:74/77/ I. Kanun 1944 Aralık 1944- Ocak-Şubat-Mart 1945

-Konya’da Musiki/ Mahmut R. Gazimihal/ Sayı: 74-77/Sayfa: 33

-Konya’da Küçük Sanatlar: 5/M. Şakir Altan/Sayı: 74-77/Sayfa:45

-Konya ve Dolaylarında Bilmece Zevki Nasıl Başlamıştı?/Memduh Yavuz Süslü/Sayı: 74-77/Sayfa: 54

*Sayı: 79/Mayıs 1945

-Konya’da Musiki (X) / M. Ragıp Gazimihal /Sayı: 79 /Sayfa: 7

*Sayı: 88/ Şubat 1946

-Ilgın Folkloru (Ilgın Folkloru adlı kitabın tanıtımı Sayı: 88/Sayfa:33

-Konya Dergisi (Konya Halkevi’nin yayın organı Konya Dergisini konu alan yazı, Şeref Kişmir/Sayı: 88/Sayfa: 21

*Sayı. 91/92/Mayıs-Haziran 1946

-Ilgın Folkloru Hakkındaki Tenkide Cevap/ Fehim Çaylı/Sayı: 91-92/Sayfa:30

*Sayı: 111/Ocak 1948

-Silleli İbrahim Berberoğlu/Ş.U/ Sayı: III/Sayfa:8

*Sayı: 112/Şubat 1948

-Konya Halk Sazcıları: Seyit Mehmet Çopur/ Yazan: Ş.U/Sayı:112/Sayfa: 6

-Konya’da Küçük Sanatçılar/ H. Öztekin/Sayı. 112/Sayfa:10

*Sayı: 113/Mart 1948

-Necati Atalay (Yazar, Folklorcu N. Atalay hk./Sayı: 113/Sayfa:12

*Sayı: 114/Nisan 1948

-Konya halk Sazcıları: Ahmet Çopur/Yazan. Ş.U/Sayı:114/Sayfa: 14

*Sayı: 116-117/Haziran-Temmuz 1948

-Küçük Tetkikler (Konya hk. Notlar) Afif Evrenoğlu/Sayı. 116-117/Sayfa: 35

-Köy Tetkik Notları: Düğün ve Eğlenceler, Adet ve Ananeler: Kolukısa Köyü Hakkında/İhsan Eke/Sayı: 116-117/Sayfa: 46

*Sayı: 122/Aralık 1948

-Konya’da Yer Adları/Hüseyin Namık Orkun/Sayı: 122/Sayfa: 16

*Sayı: 123-124/Ocak-Şubat 1949

-Anadolu’da Türk Boylarına Ait Yer Adları/Yazan: Adsız/Sayı: 123-124/Sayfa: 1

*Sayı: 125-126/Mart-Nisan 1949

-Hattatlar Armağanı: Veli Sabri Uyar/Yazan: Memduh Yavuz Süslü/ (Yazıda Veli Sabri Uyar’ın hattat olarak biyografisi verilmekte9/Sayı. 125-126/Sayfa: 20

*Sayı: 131-132/Eylül-Ekim 1949

-Aramızdan Ayrılan Kıymetleri Analım: Fikret Baştak: Ölümün Yıldönümü Vesilesiyle/Sayı: 131-132

-Naci Kum: 1891-1948/Sayı: 131-132/Sayfa:27

“KONYA DERGİSİ “ ÜZERİNE AÇIKLAYICI NOTLAR

Dr. Mehmet Önder, 1949 yılında yayınlanan “ Konya Matbuatı Tarihi” adlı, kendi konusunda “ilk” kitapta Konya Halkevinin “Konya Dergisi” hakkında şu bilgileri verir:

Konya Dergisinin Yöneticiler:

Çıkış Tarihi: 3 Eylül 1936

1-12 sayıya kadar imtiyaz sahibi. M. Mes’ut Koman; Mes’ul Müdürü: M. Ferit

13-29 sayıya kadar imtiyaz sahibi: Faik Soyman; Neşriyat Müdürü: Tahir Mıhçı

30-40 sayıya kadar imtiyaz sahibi: M. Mes’ut Koman; Mes’ul Müdür: M. Ferit

41-52 sayıya kadar imtiyaz sahibi: M. Mes’ut Koman; Mes’ul Müdürü: H. Karagülle

53-72 sayıya kadar imtiyaz sahibi: M. Muhlis Koner; Neşriyat Müdürü: M. Şakir Altan

73-94 sayıya kadar imtiyaz sahibi ve Neşriyat Müdürü: M. Şakir Altan

95-116 sayıya kadar imtiyaz sahibi, yazı işlerini fiilen idare eden: Şahabettin Uzluk

15-121 sayılarda imtiyaz sahibi ve neşriyat müdürü: Suat Yeşilyurt (Suat Abanazır)

121. sayıdan itibaren sahibi ve yazı işlerini fiilen idare eden: Vehbi Bilgin

BASILDIĞI MATBALAR:

-Sırasıyla: Yenises, Ekekon, Yeni Kitap Basımevi, Ülkü Basımevi

-Konya Halkevi’nin Yayın Organı “Konya Dergisi” ile ilgili Notlar:

-Derginin sayıları bir forma (16 Sayfa) ile, beş forma (80 sayfa) arasında değişmiştir.

-3 Eylül 1936 tarihli birinci sayıda, birinci sayfada “Konya Niçin Çıkıyor?” başlıklı bir yazı ile derginin amacı açıklanmıştır.

-Derginin 1. Sayısından itibaren sayfaları I’den başlayarak sıra numarsı izler; sayfa numarası izleme zaman zaman bozulur, tekrar başa döner.

-Birinci ve ikinci Teşrin 1938 (Ekim-Kasım 1938) de yayınlanan 26-27. Aysıda, dergi; Türkiye’de yayınlanan “Halkevi” dergilerini liste halinde verir. (Sayfa: 1440)

-“Birinci İlk Teşrin 1941’de (Ekim 1941) de yayınlanan 37. sayıda kapak şekli değişir; kapak arkasında; “Tahrir Heyeti: Hulki Karagülle-Muhlis Koner- M. Ferit Uğur-Ali Rıza Özkut- Mes’ut Koman-Sacit Ülkü-Naci Fikret Baştak-Midhat Şakir Altan-Şehabettin Uzluk-Edip Raşit” denmektedir. Baskı, Yeni Kitap ve Basımevi’nde yaptırılır.

-Yıl: 7, Sayı: 57, Temmuz 1943’de M. Muhlis Koner’in, Konya Ağzı ile yazılmış “Gelin-Kaynana” piyesi, küçük boy, ek forma halinde verilmeye başlanır.

- I. Teşrin 1943’de (Ekim 1943) yayınlanan 60. Sayı “Cumhuriyet2in 20. Yılı özel sayısı” olarak yayınlanır.

-Nisan 1945!de yayınlanan 78. Sayısı “Mimar Sinan Özel Sayısı” olarak yayınlanır.

-53-56 Birleşik sayısı, 17 Aralık 1942’de “Mevlana Özel Sayısı” olarak hazırlanır. Bu sayının girişinde; “Mevlana Celaleddin Rumi’nin ölümünün 670. Yılını anma için 17 Aralık 1942 tarihinde, Halkevinde yapılan Mevlana Gecesi münasebetiyle Konya Halkevi “Büyük Ölünün ruhunu taziz eder” ibaresi yer alır.

-Eylül-Ekim 1949’da yayınlanan 131-132 nolu birleşik sayıda ek olarak, Ahmet Boya’nın hazırladığı “Konya Halkevi Aylık Kültür Dergisinin Alfabetik-Sistematik İndeksi” verilir. İndeks 1-121 sayılar arasında yayınlanan yazıların bibliyografik künyelerini kapsar.

-Derginin 133. Sayısından 140. Sayısına kadar yayınlanan yazılar, bölüm bölüm ek fihrist (bibliyografik künye) olarak yayınlanır.