FÜTÜVVETNAME-İ KASAB
FÜTÜVVETNAME-İ KASAB
Ahiler
tarafından bazı meslek sahiplerinin Ahilik teşkilatına kabul edilmemesi
meselesi dönem dönem fark eden bir konu idi. Nitekim yeni kurulduğu yıllarda
kasapların bu teşkilata kabul edilmesi mümkün değildi. Bu konuda bir Fütüvvetnamede
yazar ki: "Kasaplar Fütüvvete layık olmayan zümrelerden sayılırlar"
denmektedir. Lakin sonraki devirlerde kasaplar da bu teşkilatın üyesi
olagelmişlerdir. Bu dönemlere tesadüf eden zamanlarda yazılmış olan
"KasabFütüvvetnamesi", Baharistan Şura Meclis Kütüphanesi’ndeki 8898
numarada kayıtlı olup asıl metin yedi sayfadır. Fütüvvetnamenin yazıldığı tarih
hakkında herhangi bir bilgiye rastlanılmamıştır. Ancak kâğıt nevindenSafeviler
dönemine ait olduğu düşünülür. Kasapların Ahilik teşkilatına kabul edilmelerine
izin verilmesi Safevi devleti döneminde XVI.yüzyılın sonlarına rastlamaktadır.
Diğer Fütüvvetnamelere uygun
olarak kasaplar da kendilerini diğer Ahiler gibi peygamberlerden birine
bağlarlar. Bu düşünceye göre, Hz. Âdem meslekte ilk insan olarak görüldüğü
için, Ahilikte de ilk olmuştur. Kasap Fütüvvetnamesinde esasen Hz. Âdem, Hz.
Havva ile cennetten yeryüzüne geldikten sonra ilk çiftçilikle uğraştığı, bu
işten yorulduğu için çiftçiliği bırakıp hayvancılığa yönelmiş olduğu yazılıdır.
Molla Hüseyin Kâşifi Sultani
Fütüvvetnamesinde şöyle yazar: "Kadirhum günü Hz. Ali koyun kesmek ve
koyunun derisini yüzme işini bu tarihten itibaren ahilere hevale
etmiştir.".
Fütüvvetname-i kasap Ahilerin
inançları, gelenekleri hakkında malumat verir. Efsaneler arasına ayetler,
hadisler ve duaları serpiştirilmiş, kesilmiş hayvanın helal, haram ve mekruh
uzvları hakkında bilgiler verilmiş, hayvanın kesildiği zamanda
"Bismillah" veya "Tekbir" getirilmesi gerektiği hususları
üzerinde durulmuştur. Bundan başka kesilen hayvanın Allah dergâhına olan
şikâyeti hakkında bir hikâye yazmakta ve buradan, hayvanların kesilmeye razı
olmadıklarını ve Allah'ın ayetlerini göndermekle artık bunların rıza
gösterdiklerini yazmıştır.
Bekir ŞAHİN
KAYNAKÇA
ZiverHüseyinova, “Fars
Edebiyatı’nda Ahilik” Ahilik Uluslararası Sempozyumu, “Kalite
Merkezli Bir Yaşam”, Kayseri 2011, s.32.
Yorumlar