ESRAR DEDE FÜTÜVVETNAMESİ

 

 

 

 

Esrar Dede Divanı’nın Arap harfli matbu nüshasında yer alan Fütüvvetname-i Esrar, tasavvufi nitelikli manzum bir eserdir.173 beyitten oluşur. Kitabın giriş bölümünde Tevhid, nat ve methiyelere yer almıştır.  (1-42), Agaz-ı Kitap bölümünden sonra (54-68) Hikayet başlıklı, Feridüddin Atar ve Tellak arasında geçen bir sohbette fütüvvetin kuralları anlatılır. (69-152). Eserin sonunda ise Hz. Ali Fütüvveti (155-163), bir münacat, dua bölümü (164-173) ve eserin yazılış tarihini tespit eden tarih beyitleri ve mesnevi sona erer (174-176). Konu, iki temel düşünce çevresinde işlenmektedir: Bunlar, din nasihattir) ve Hz. Ali ’den daha cesur bir yiğit, Zülfekar’dan daha etkili bir kılıç yoktur. Eserde şair, ahi tipinin değişik adlandırmalarına yer vererek bunların özelliklerini sıralamıştır. Ayrıca ihvân, civan- mert, kardeş, karındaş, merd, civan, pîr, ahî, birâder, fetâ, merdân beyitlerinin yer aldığı kayıtlar, şairin doğrudan tipe gönderme yaptığı ifadelerdir. Eserde daha çok iyilikler anılmış oldukça az sayıda olumsuzluktan ve olumsuz tiplerden söz edilmiştir. Fütüvvetnamenin sonunda yer alan Hz. peygamberi ile Hz. Ali sohbetinde, halkı rahat ettirmenin kulları anlatılmaktadır.

 

Kaynakça:

Metin Akkuş,   “ Edebiyatımızda Ahi Tipi Ve Esrar Dede Fütüvvetnamesi’nde Ahi Tipinin Özellikleri”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, : IV/2, ( 2005), s.93-94.

Bekir ŞAHİN