Mecmâu’l Bahreyn mi , Marace'l-Bahreyn mi? Burası neresi?




Mecmâu’l Bahreyn  mi ?  Marace'l-Bahreyn mi? Burası neresi?                                                                       

     Bekir ŞAHİN

Mevlânâ’ nın Şems ile buluşması Doğu İslam tasavvufunda  Hallacı Mansur’un “Enel Hak” demesinden sonra en çok tartışılan konudur.  Yedi yüz yıldır konuşulmaktadır. Adı geçen buluşma sonucunda Şems, Mevlânâ’nın,  fıtratında saklı olan Allah aşkını ateşlemiş ve çıkan yangının dehşetinden kendisi bile korkup kaçmıştır.  Mevlânâ’nın yıkılan barajı önünde tutunamayan Şems’in ne şekilde ortadan kaybolduğu da bilinmezler arasındadır… Tarihsel gerçekleri açıklamada yetersiz kalan “menakıb” tarzı hikayeler, bize fazla bir şey söylemiyor[1]

    Mecmâu’l Bahreyn: İki denizin kavuştuğu yer, birleştiği nokta, “Kâbe kavseyn” mertebesi, bu mertebe Hz. Muhammed’in Miraç’ta Allah’a olan yakınlığını ifade eden bir derecedir. Tasavvuf geleneğinde ise sûfînin Hakk Teâlâ’ya yakınlığını ifade eden derecedir.[2]

Akşemseddin’e göre;  insan-ı kâmil olan kişi mecmâü’l-bahreyn’dir. Yani insan iki denizin birleştiği yerdir. Bu iki deniz, ilâhi ruh ile bu ilâhi ruhun isim ve sıfatlarınnı tecelligâhı olan insanın gönlüdür. Bu gönlün derinliği ve sınırı yoktur.[3]

 Akşemseddin insanı iki denizin buluştuğu yer olarak tarif ettiği şu beyit dikkat çekicidir.

 “ Mecmâ’ul- Bahreyn” oldun hem Hudâ’nın ma’şukı

Pes senündür cümle âlem hem dâhi dosta visâl”[4]

Akşemseddin’e göre insan ilâhi hakikatler ile dünyevî unsurların bir arada buluştuğu gönül birleşme noktasında sahip kişi olarak yani iki denizin birleştiği yer anlamında” mecmâu’l-bahreyn” olarak isimlendirmektedir.

Sözleri edip harabi'ye ait olan, batıni nefesler albümünde yer alan bir deyiş:

“mecmâü'l bahreyne vardığım zaman

hızrı bulup candan kölesi oldum

ledün ilmin bana eyledi ihsan”[5]

 Kehf suresinin 60. ayetindeki Mecmâu’l-Bahreyn (iki denizin birleştiği yer) ve Furkan suresinin 53. ayetine geçen Merace’l-Bahreyn (iki denizi ayırdı) ifadelerini verebiliriz. Burada iki denizin birleştiği yer ifadesinin neresi olduğu konusunda birtakım rivayetler vardır. Buna göre burası Rum ve Fars denizi veya Tanca olduğu söylenmiştir. Birisinin doğu yönünde diğerinin ise batı yönünde olduğu rivayet edilmiştir.

Burası ise muhtemelen Babu’l-Mendep mevkiinde Kızıl Deniz ile Hint Okyanusu’nun ya da Cebel-i Tarık’ta Akdeniz ile Atlas Okyanusu’nun birleştiği yer 326 et-Taberi, Tefsiru’t-Taberi, XI/181 Ayette cins isim olarak geçen iki adamın ise Mekke halkından Velid b. Muğire el-Mahzumi ve Tâif halkından Habib b.Amir b.Umeyr es-Sakafî olduğu yönündedir. Bunların ise zenginlik ve toplumsal itibar yönünden önde oldukları dile getirilmektedir. (Muhammed b. Ahmet b. el-Ensari el-Kurtubi, el-Cami’ li Ahkâmi’l-Kur’an, IV/357. )

                “Musa uşağına demişti ki durmayıp ya iki denizin birleştiği yere varacağım veya uzun bir zaman yürüyeceğim” (Kehf, 60 ) Bu ayette geçen ‘iki denizin birleştiği yer’  Mübhematu’l-Kur’an’a ilişkin kitaplarda belirtilmeye çalışılmış ve çeşitli rivayetlere yer verilmiştir. Mesela bu denizin Ürdün ve Galzem, İran ve Rum Denizi, Mağrib ve Zukak denizi olduğu hatta buranın Afrika ve Tanca olduğu söylenmiştir. [6]

İki denizin birleştiği yer ifadesi her ne kadar Musa (a.s) döneminden bahsetse de Arapların zihin dünyasında bu ifadeye ilişkin bir mefhumun olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü o günün Arapları o bölgede yaşamışlar ve mesajın içeriği de yaşadıkları dünyadan ve onları çevreleyen coğrafi bölgeden seçilmiştir. Merace’l-Bahreyn ifadesinin geçmiş olduğu ayetler “O iki denizi birbirine salmıştır. Bu tatlı, susuzluğu giderici, bu tuzlu ve acıdır. Ve ikisinin arasına birbirine kavuşmalarına engel olan bir perde koymuştur.”( 25.Furkan,53; diğer ayet bkz. 55.Rahman, 19 328 et-Taberi, Tefsiru’t-Taberi, VIII/)[7]

Ayaşlı Şakir:

Şakir Bey, sağlığında iken, vefatında gömüleceği yeri belirlemiştir. Bu yerle ilgili hatırayı İbrahim Aczi Kendi naklediyor.

Bir gün tam Şems Mezarlığı önünde bir tesadüf eseri hocamız Şakir Bey’le karşılaştık. O vakit mezarlık duvarları harap ve ingindi.

Şimdi hâlâ ayakta duran kümbetin hizasında durarak:



-  İbrahim, burada ki kutup birleşti. Burası “ictimâ-i nûreyn, İki nurun (Mevlânâ ile Şems) bir araya geldiği yerdir. Biliyor musun? “ Diyerek beraber yürüdük.



Yolda, bunun Şems-i Tebrizî ile Mevlâna’nın mülakat yeri olduğunun izah ederek, “Eğer ben ölürsem buraya yatacağım. Çünkü burada melekut âlemine açık bir hava var” dedi.[8]



“(Mecmua’u’l- Bahreyn) olmuş Konya bezm-i telakki

İki kutub birleşip olmuş bunda mülâkî

Meftûnen ararım gezdikleri o esvâkı

Şems-i Tebrizî’yi o cihân-ârâyı düşündüm”[9]

Fikir sahiplerinin meclisi Konya, iki denizin (Mevlânâ ve Şems) kavuşma yeri olmuş. İki yüce kişi burada buluşup görüşmüşlerdir. Gezdikleri çarşı pazarı vurulmuşçasına ararım. Cihanı süsleyen Tebrizli Şemsi düşündüm. 

''Hz. Mevlana, İplikçi Camisi'nde verdiği dersten çıkıp öğrencileriyle birlikte bu yoldan geçerek, evine doğru gidiyor. Bu sırada da kendisini bekleyen Şems ile karşılaşıyor. Bu nokta, Alâeddin Tepesi ile Mevlana Müzesi arasındaki yolun başlangıç noktasıdır. Geçmişte tekke ve dergâhların kapatılmasından önce, bu bulunduğumuz noktada, bir kandil vardı. Her akşam Mevlevi Dergahı'ndan getirilen yağ ile Kandilci Dede tarafından bu kandil uyandırılıyordu, yani yakılıyordu. Sabaha karşı da küçük bir tören şeklinde söndürülüyordu. ''( Nuri Şimşekler)

Mevlânâ"nın oğlu Sultan Veled, "İbtidâ-Nâme"de Mevlânâ’nın Şems ile buluşmasını, şeriat sahibi büyük bir peygamber olan Musa’nın, Hızır (as) ile buluşmasına benzetir ve önce, Kur’an’daki bu hikâyeyi anlatır da sonra Musa’dan maksadının Mevlânâ olduğunu, bütün erenlerden üstün olduğu halde daima Allah erlerini aramakta bulunduğunu ve Tebrizli Şems’in ona Hızırlık ettiğini söyler ve şöyle der: "Şems’in yüzünü görünce aydın gün gibi sırlar açıldı ona. Görülmemiş şeyleri gördü, kimsenin duymadıklarını duydu. Yanında, yücelikle alçaklık bir oldu. Şems"i evine çağırıp "Padişahım" dedi, "şu dervişi dinle. Evim sana lâyık değil ama sana gerçek âşıkım ben. Kulun nesi varsa, eline ne geçerse hepsi, efendisinindir; bundan böyle o, senin evin." Sultan Veled, Şems"in gelişini şöyle anlatır: "Ansızın Şems geldi, ona ulaştı. Mevlânâ"nın gölgesi, onun ışığının parıltısında yok oldu. Aşk âleminin ötesinden defsiz, sadâsız bir sestir erişti. Şems, ona sevgili oluş hâlinden bahisler açtı. Bu suretle Mevlânâ"nın sırrı, gökleri aştı. Şems dedi ki: "İç âlemde ilerisin ama şunu duy ki ben, iç âlemin de içiyim. Sırların sırrıyım, nurların nuruyum ben. Diri sevgi, kapımda ölüdür…" Şems onu öyle şaşılacak bir âleme çağırdı ki o âlemi ne Türk rüyasında gördü, ne Arap… Üstad şeyh, yeni bilgi beller bir hale geldi; her gün, huzurunda ders okuyordu. Sona ermişti, işe yeni baştan başladı. Kendisine uyuluyordu, bu sefer o Şems"e uydu. Yokluk bilgisinde olgundu, fakat Şems"in ona gösterdiği bilgi, yepyeni bir bilgiydi."

Mevlevi kaynaklar, Mevlana-Şems buluşmasını Kur'an da anlatılan, Musa-Hızır buluşmasının bir benzeri olarak görürler. Mevlevi kaynaklarda, Musa-Hızır prototipin de Mevlana, Hz. Musa'ya, Hızır ise, Şems'e nispet edilerek bu benzerlik kurulur. Eflâkî'de yer alan bir rivayette, bizzat Mevlâna'nın, Şems'in hücresinin kapısının önüne kendi el yazısıyla “Hızır'ın maşukunun makamı” diye yazarak Hızır ile Şems arasında nispet kurduğundan bahsedilir. Şems'in kendisi de, sohbetlerinde Musa-Hızır kıssasını genişçe yorumlamaktadır.

Tebrizli  Şems, 29 Kasım 1244 yılı cumartesi günü Konya’ya gelir ve  Şekerciler Hanı’na iner.   Şems kendisini bir tacir olarak tanıtır. Bazı kaynaklar Şems’in Konya’ya gelişini 26 Kasım 1242 olarak verir.

  Şems  handa kendisini bir tacir olarak tanıtır. O gün Mevlâna ders verdiği medreseden çıkmış, ailece yaşadıkları evlerine doğru gidiyor. Talebeleri arkasında, bindiği katırı iki öğrencisi çekmekte... Mevlâna  olacakların  verdiği heyecan içerisinde ağır ağır ilerler. Yolun yarısında ve tam ortasında iki çıplak kol hayvanın dizginlerinden tutar. Katırın silkinmesi ile Mevlâna daldığı derin düşüncelerden sıyrılır, kor gibi yanan bir çift esrarlı gözle karşı karşıya gelir. Bir süre karşılıklı bakışırlar. Bu bir anlık bakıştan her ikisi de etkilenmiştir. Sessizliği o güne kadar hiç görmediği, garip halli derviş bozar ve rivayete göre aralarında şu konuşma geçer:

         "Cismini gördüm, isminizi de öğrenmek isterim."

" İsmim Muhammed Celâleddin."

"Ey Rum diyarının sultanı! Bir müşkülüm var, söyle bana; Âlemlerin Fahri Hazret-i Muhammed mi büyüktür, yoksa Beyazıd-ı Bestamî mi?"

"-Bu nasıl soru? Elbette Hazret-i Muhammed bilcümle enbiya ve evliyanın büyüğüdür."



Kim olduğu bilinmeyen garip derviş bu cevap üzerine tebessüm eder ve son sorusunu sorar:

      "- Peki, ama Hazret-i Muhammed, 'Mâ arafnâke hakka ma'rifetike',' Biz seni lâyıkıyla bilemedik ya Rabbi!' buyurduğu halde, Beyazıd-ı Bestamî; 'Süphânî mâ â'zame şâni, ' Ben, beni noksanlardan tenzih ederim, şanım ne kadar büyüktür.' diye söyledi. Bunun sebebi nedir?"  

Mevlâna cevabında:

"- Elbette Hazret-i Muhammed (Sallallahü Aleyhi Vesellem), günde sayısız makamlar aşıyor, her makam ve mertebeye vardıkça da, evvelki bilgi ve makamından istiğfar ediyor ve  ‘Ey bizim idrakimizin üstünde olan Allah, biz seni gereğince bilemedik’ diyordu. Beyazıd-ı Bestamî ise, ulaştığı ilk makamın mestliğine kapılıp, bu sözü söyledi."

Derviş almış olduğu cevabın dehşetine dayanamayıp, bir çığlık atarak ve "Ya Hû" diyerek kendinden geçer ve düşüp bayılır. Mevlâna binitinden inip, dervişi kaldırır, kucaklaşırlar. Bu iki yeni dost, kol kola oldukları halde ve hiç bir şey konuşmadan kaldıkları medreseye doğru yürürler. Durumu görenler hayretler içinde arkalarından bakakalırlar.

Mevlâna’nın Şems’le görüşmesi muhtelif şekillerde anlatılmıştır. En makul olanı ve itibar edileni yukarıda anlatılan Eflâni’nin anlatımıdır.

 İlk karşılaştıkları bu yere, sonradan; Rahman Suresi'nin 19. âyet-i kerimesinden ilham alınarak, "İki denizin kavuşması" anlamında; "Merace'l-Bahreyn" denilecektir. Konyalı, Mehmet Önder gibi son zamanlarda bu konuyla ilgili araştırma yapanlar  bu görüştedir. Kaynaklarını zikretmemişlerdir. Ancak kadım kaynaklarda “Mecmâu’l-Bahreyn” tabiri geçmektedir.

           Burası neresidir? Mevleviler Bugünkü İş Bankasının karşısında  bir yeri Mevlâna ve Şems’in buluştukları yer olarak  kabul eder. Burası asırlarca Dergah’tan gelen kandille ışıklandırılmıştır.  Burada halen belediyece konulan bir işaret bulunmaktadır.

       Bir gün Mehmet Önder Ankaravî Mehmet Dede’yi yanına alır ve  Mevlâna ile Şems’in buluştukları yeri, göstermesini söyler.  Mehmet Dede,  bastonu ile Selçuk Oteli’nin karşısında kaldırımın kenarında bir yeri işaret ederek “İşte Mevlâna ile Şems’in buluştukları yer burasıdır” der. 

Bir rivayet de Hatuniye Camii'ne giden yol üzerinde, bir tarafı Şems Parkı'na diğer tarafı Altun-Aba Medresesi'ne çıkan güzergâhtadır. İbrahim Hakkı Konyalı, her şeyin doğrusunu bildiğine inandığı hocası Şeyh Zade Ziya Efendi'den dinlediği bu rivayete itibar eder. İki Dostun karşılaştığı yerin burası olması gerektiğine inanır. (Konyalı, 1964, s, 802) Bu konuda diğer bir rivayet de,  Şimdiki Şems Parkı’nın doğu kenarında Şems Camii’nin  kümbetinin karşısında bir yerdir. Bu da İbrahim Aczi Kendi’nin Ayaşlı Şakir’ den naklidir. Ayaşlı  Şakir’in kabri de buradadır.

“Hazrei Mevlâna’nın Evi ve Medresesi’nin yeri geçen yıllarda tarafımızdan tespit edilmiştir.  Bu husus  ve İplikçi Medresesi’ne gidiş yolları dikkate alındığında Konyalı’nın tarif ettiği yer, daha mantıklı gelmektedir”. (M.Ali Uz)



MECMUAU’L- BAHREYN BUK’ASI

Buk’a mimarîde büyük yapı anlamına gelmektedir?

Selçuklu dönemi tarikat yapılarından  fizikî ve kapasite bakımından büyük olanlarına “buk’a” dendiği, Osmanlı döneminde özelliğini koruyan yapılara aynı adın verilmesinden anlaışılmaktadır. Hâlen ayakta bulunan bazı buk’aların bünyesinde kubbeli bir sofa ve ona açılan tonozlu eyvan ile mescit, türbe ve hücrelerin bulunması, bu görüşü doğrulamaktadır.

Mecma’u’l-Bahreyn Buk’ası, Konya’da Mevlânâ ile  Şems’in ilk buluştukları yerde inşâ edilmişti. Diğer Selçuklu dönemi buk’aları gibi muhtemelen mescit, birçok hücre ile sofadan meydana gelen bu yapı, önemli bir Mevlevî Tekkesi idi. Zamanla yıkılmış; Osmanlı döneminde Karaman Valisi Derviş Mustafa Paşa, eski şeklinde uygun olarak tekrar yaptırmıştır. XVIII. yüzyılda sadece mescit bölümü faal durumda iken5, yukarıda değinilen zâviyeler gibi muhtemelen XIX. yüzyılın ortadan kalkmış; yerine evler inşa edilmiştir. Bu yüzden yapısı hakkında şimdilik daha ayrıntılı bilgi verme imkânı bulunmamaktadır.[10]

       Tasavvufi düşüncenin önemli özelliklerinden biri; dini kaynaklarda zikredilen olay yahut kişisel tecrübeleri, Musa-Hızır örneğinde olduğu gibi, salt bir tarihsel olayın aktarımı olarak görmez. Bu tür olay ve tecrübeleri, her bir insanın deneyim alanıyla ilgili işaretleri de içeren, birer numune olarak değerlendi- rir. Kur'an'da anlatılan Musa-Hızır kıssası diğer müminlere neleri işaret etmektedir? Diğer bir ifadeyle, Hz. Musa'nın risalet makamı gereği sorguladığı için, arkadaşlığından mahrum kaldığı ilm-i ledün sahibi (Hızır) ile arkadaşlığa öğrenilecek sır nedir? İşte Mevlevi kaynaklar, bu yakıcı soruların cevabının, Mevlana-Şems ilişkisinde saklı olduğunu hissettirir- ler.( O. N. Küçük ŞEMS: Güneşle Aydınlananlar, 165)

Şems'le Mevlânâ'nın ilk defa buluşup görüştükleri bu yere Mevleviler sonradan Kur'an-ı Kerim Rahman Sûresinin 19. âyetinden alınan ve "iki denizin buluştuğu yer" anlamına gelen “Merac'el-Bahreyn” ifadesi Şems ile Mevlâna'nın Konya'da ilk karşılaştıkları yere makam adı olarak verimliler ve burasını bir çevrikle işaretlemişlerdi. Selçuklular devrinde, Şekerfurûş Hanı'nın önüne isabet eden bu yer, evvelce bir parmaklıkla çevrilmiş ve ziyaretgâh haline getirilmişti. Şimdiki Selçuk Otel'in Maarif Evlerine bakan köşesine rastlayan bu yer, zeminden yükseltilmiş, önü parmaklıkla ayrılmıştı. Oraya akşamları, Türbeden kandil yollanır ve orada kandil uyandırılırdı. Bilhassa Mevleviler tarafından ziyaret edilirdi.

Buraya 2015 yılında yeniden bir simge olarak küçük bir anıt yapılmıştır.

İbrahim Hakkı Konyalı, “ bu iki ilim ve mana denizinin kavuştukları yer için çok güzel seçilmiş bir addır. Burasının neresi olduğu hakkında ihtilâf vardır. Büyük Türk ve İslâm Âlimi üstadım Şeyh Zâde Ziya Efendi merhum burasının eski Paşa dairesiyle Çumralı Salim Efendi'nin evlerini ayıran sokağın içinde Ağazâde Tevfik'in eski evinin önünde olduğunu söylerdi. Bu yol Hatuniye'ye, Şems-i Tebrizi'ye, Seyfiye Medresesi'ne ve Akıncı Mescidi'ne giden yolların başıdır.



Bazıları da burasının Selçuk Oteli'nin yanına rastladığını söylerler. Burada Selçuk ve Sincari Mescitleri, eski kabristan, İbrahim Bey İmareti'nin odun ambarları vardı. Gerçi bu yol da Akıncı Mescidi'ne ve Kız Öğretmen Okulu'na çıkar. Amma biz; bildiğini iyi bilen ve güvenilir bir ilim otoritesi olan Ziya Efendi merhumun rivayetini tercih etmek istiyoruz”. Demektedir.

Ancak yıllarca mum yakılan, ziyaret edilen yer olarak Selçuk otelin bulunduğu Babalık sokağın girişindeki sol köşe olduğu bilinmektedir. Ogün'den bugüne şehir planlarındaki değişiklikler düşünülürse nokta bir yer tayin etmek zor olacaktır.

Cumhuriyetten sonra, Tekke ve Türbelerin kapatılmasıyla çevriğe kandil gönderilemez olmuş, 1927 yılında Alâeddin Caddesi üzerinde Maarif Evleri'nin yapılması ile çevrik de kaldırılmıştır.

Mecmâu’l- Bahreyn'e Mevlana Dergâhından kandil getiren Mevlevi dervişlerinden biri de Mevlana Müzesi ziyarete açıldıktan sonra kendisine müzenin derviş odalarında bir hücre verilen ve ölümüne kadar (ö.1957) bu hücrede oturan Ankaralı Mehmet Dede idi.

Konya’da 1953 yılında M. Muhlis Koner'in başkanlığında, Abdülbaki Gölpırnarlı, Mehmet Önder ve Belediye Turizm Müdürü Konyalı yazar Celâleddin Kişmir'in üyesi olduğu bir komisyon kurdu. Komisyon, anıt üzerine yazılacak kitabeyi hazırlayacak, ayrıca çizilecek anıt projesinin fikri yapısını oluşturacaktı. 1953 yılı Ekim ayında bu konuda toplantılar yapıldı. Konya'da Gazi Lisesi'ni, Atatürk Heykeli'nin kaidesini yapan tanınmış mimar Muzaffer'in oğlu, mimar Mukadder projeyi çizdi. Abdülbaki Gölpınarlı anıt üzerine yapılacak metinleri hazırladı. Bir dosya halinde Belediye Başkanı Rüştü Özal'a verildi, Belediyenin ödenek yokluğu yüzünden bu anıt gerçekleştirilemedi. Rahmetli Abdülbaki Gölpınarlı' bir kitabe hazırladı.

Mevlânâ ile Şems'in ilk buluştukları yer için 1953 yılında hazırlanan kitabe metni şöyledir:

“Büyük bilgin ve mutasavvıf Mevlânâ Celâleddin ile Onun gönül dostu Şemseddin-i Tebrizî 30 Kasım 1244 günü ilk defa burada buluştu, görüştüler. Bu buluşmadan sonra, burası "Marac'al-bahreyn" yani "İki denizin buluştuğu yer" olarak adlandırılırdı. Bu anıt, bu buluşmanın anısına dikildi.

“Güneşim, ayım geldi.

Gözüm, kulağım geldi.

O altın madenim geldi.

Başımın sarhoşluğu geldi

Gözümün nuru geldi.

Bir dileğim olmuşsa,

işte o dilediğim geldi.

Dün gece mumla aradığım dost,

bu gün bir gül demeti gibi yoluma çıkageldi." MEVLÂNA

Daha sonra, 2015 yılında  hazırlanan kitabe ve yeniden yaptırılan anıta buranın ismi “Mecmâul-Bahrey” olarak yazılmıştır.



KAYNAKÇA

ERASLAN, Kemal, “Akşemseddin’in Dinî Tasavvufî Şiirleri”, Türk Dili Edebiyat Dergisi, C. XLVIII, Ankara, 1984.

ERASLAN, Kemal, Akşemseddin’in Dinî Tasavvufî Şiirleri, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı, Belleten 1984, TTK Basımevi, Ankara, 1987.

 ERASLAN, Kemal, “Akşemseddin’in Şiirleri” , “Akşemseddin Sempozyumu 25-27 Mayıs 1988, Göynük Tebliğler” Akşemseddin Vakfı Yayınları, Bolu, 1988.

http://nezihuzel.net/index.php/2011/12/28/iki-denizin-birlesmesi/

Eraslan, Kemal, Akşemseddin’in Dinî Tasavvufî Şiirleri, 73

Yavuz, Kerim, “Şiirleri İçinde Akşemseddin’in Tasavvuf Dünyası ve Psikolojik

 Yaklaşımlar”, Akşemseddin Sempozyumu Bildirileri, Akşemseddin Hazretleri

 Vakfı Yayınları, Ankara, 1990., s. 52

 Akşemseddin, Şiirleri, Vrk.5b; Eraslan, a.g.e, s. 32 (şiir no: II, 7. beyit)

 Yıldız, Muhammed Ali, Akşemseddin’de Allah, Kâinat ve İnsan, Doktora tezi, Ankara Üniversitesi sosyal Bilimler Enstitüsü.

  file:///C:/Users/yek/Downloads/2554.pdf

 Işık, Ali , Ayaşlı Şakir, Konya 2011 s.42



[1]  http://nezihuzel.net/index.php/2011/12/28/iki-denizin-birlesmesi/
[2] Eraslan, Kemal, Akşemseddin’in Dinî Tasavvufî Şiirleri, s.73.
[3] Yavuz, Kerim, “Şiirleri İçinde Akşemseddin’in Tasavvuf Dünyası ve Psikolojik
 Yaklaşımlar”, Akşemseddin Sempozyumu Bildirileri, Akşemseddin Hazretleri
 Vakfı Yayınları, Ankara, 1990., s. 52.
[4]  Akşemseddin, Şiirleri, Vrk.5b; Eraslan, a.g.e, s. 32 (şiir no: II, 7. beyit).
[5] Yıldız, Muhammed Ali, Akşemseddin’de Allah, Kâinat ve İnsan, Doktora tezi, Ankara Üniversitesi sosyal Bilimler Enstitüsü.
[6] Bkz. İbn Cumaa, Gureru’t-Tıbyan, s.321-)
[7]  file:///C:/Users/yek/Downloads/2554.pdf
[8]  Işık, Ali , Ayaşlı Şakir, Konya 2011 s.42.

[9]Age, s.156.
[10] Bkz. Sedat Emir, Erken Osmanlı Mimarlığında Çok İşlevli Yapılar: Kentsel İzmir Kolonizasyon Yapıları Olarak Zaviyeler, İzmir 1994, s. 30-33, 46-50.; Safîne-i Nefîse-i Mevlevîyan, I., Mısır 1283, s.204-205, 208-209.;  Yusuf Küçükdağ “Lâle Devri’nde Konya”, (S.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı Basılmamış Doktora Tezi), Konya 1981, s.46. Bu zâviye, şimdiki Babalık Sokağı’ında idi. Bkz. Mehmed Önder, Mevlânâ Şehri Konya, (İkinci Baskı), Ankara 1971, s. 381.

Yorumlar

Kutsal Birlik dedi ki…
Çok Teşekkurederim. Yıllar önce gördüğüm rüyaya yani; iki denizin birleştiği yere ilişkin anlam bulduğu ve ilham aldığım bir yazı...

Popüler Yayınlar